Với xu hướng trở về với thiên nhiên và tôn trọng các giá trị cổ truyển, dược liệu tự nhiên ngày càng được quan tâm và ứng dụng nhiều trong nghiên cứu phục vụ cho sức khỏe con người. Với gần 40 kết hợp và 65 ứng dụng dân gian được tìm thấy trong các ghi chép, quả nhàu (noni), đặc biệt là nước ép từ quả của nó đang trở thành 1 đối tượng mang lại giá trị sức khỏe và tiềm năng vô cùng to lớn. Vậy nước ép trái nhàu có tác dụng gì, sử dụng như thể nào? Hãy cùng Dược sĩ Lưu Văn Hoàng tìm hiểu trong bài viết này.
Tổng quan
Đặc điểm thực vật và phân bố
Trái nhàu (hay noni) có tên khoa học là Morinda citrifolia, 1 loại cây có kích thước nhỏ đến trung bình (cao 3–10 m); thường được tìm thấy ở Tahiti, Hawaii, Đông Nam Á, Úc và Ấn Độ; phân bố khắp vùng nhiệt đới.
Tại Ấn Độ người ta gọi cây là Mulberry; có nghĩa là Dâu tằm; thường được dùng làm thuốc nhuộm màu đỏ và vàng cho quần áo và vải batik tại quốc gia này.
Lịch sử văn hóa của trái nhàu
Ngoài ra còn có 1 số tên gọi khác của loài như Ba Ji Tian, Nono; Nonu, Cheese Fruit,…trong các nền văn hóa khác nhau trên toàn thế giới.
Những tư liệu sớm nhất về loại cây này cho nó đã được tìm thấy và sử dụng rất sớm bởi tổ tiên của người Polynesia. Người Polynesia sử dụng nước cốt trái nhàu như 1 bài thuốc có tác dụng chữa nhiều loại bệnh. Rễ, thân cây, vỏ cây, lá, hoa và trái cây của cây đều cho tác dụng, trong nhiều sự kết hợp khác nhau với gần 40 bài thuốc thảo dược được tìm thấy trong các ghi chép
Quả và lá nhàu được sử dụng làm thực phẩm ở nhiều quốc gia, từ đầu thế kỷ XX. Trên các đảo Thái Bình Dương cũng như ở Nam và Đông Nam Á, các tư liệu để lại cho thấy quả nhàu là 1 loại quả có thể ăn được nhưng hương vị của nó được mô tả giống như pho mát dở; nó thường được sử dụng như một loại thực phẩm dành cho nạn đói hơn là một món ăn chủ yếu trong chế độ ăn uống.
Trong khi đó ở Rarotonans nó được coi là 1 loại thức ăn dinh dưỡng; người Miến Điện thường dùng nó làm nguyên liệu để chế biến món cà ri. Thổ dân Úc ở khu vực lãnh thổ phía Bắc Australia thường ăn trái nhàu trong suốt khoảng thời gian mùa khô từ tháng 5 đến tháng 8. Lá nhàu được ăn cả ở dạng sống và nấu chín ở Java và Thái Lan. Ở Tahiti, cá được bọc trong lá như một phần của quá trình nướng để mang lại hương vị hấp dẫn cho cá nấu chín.
Mặc dù nước ép quả nhàu đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ trong y học cổ truyền, nhưng việc sử dụng nó vẫn đang bị giám sát chặt chẽ do những rủi ro tiềm ẩn và những tuyên bố về sức khỏe không được chứng minh.
Thành phần hóa học của nước trái nhàu noni
Các nghiên cứu ban đầu về hóa chất thực vật trên M. citrifolia tập trung vào các chất chuyển hóa thứ cấp ở lá, rễ và vỏ cây.
Đối tượng quan tâm hàng đầu là quả nhàu, với giá trị tiềm năng khổng lồ, người ta chú trọng vào việc phân lập các thành phần hợp chất và đánh giá công dụng của nước cốt trái nhàu đối với sức khỏe
.T.S James Duke, người sáng lập thuốc lá tại Hoa Kỳ và là nhà nghiên cứu thực vật học đã liệt kê 23 hoạt chất thuộc nhómphytochemicalsfound khác nhau trong Noni cũng như 5 vitamin, 3 khoáng chất và 65 ứng dụng của loại quả này trong một cuốn sổ tay Cây thuốc ở Mỹ Latinh do ông biên soạn.
Thành phần dinh dưỡng của nước ép quả nhàu chưa lên men có chứa khoảng 10% là các chất khô bao gồm chủ yếu là glucose và fructose (mỗi loại 3 – 4%), protein (0,2 – 0,5%) và lipid (0,1 – 0,2%).
Hàm lượng kali trong nước ép nhàu tương đối cao (30 – 150 ppm), tiếp theo đó là canxi, natri và magie.
Vitamin C cũng được tìm thấy với lượng từ 30 – 155 mg/kg.
Polysaccharide: bao gồm chủ yếu là homogalacturonan pectin, rhamnogalacturonan I, arabinan, và arabinogalactans loại I và II
Một nhóm nghiên cứu do Chi-Tang Ho tại Đại học Rutgers ở Hoa Kỳ trong khi phân tích thành phần nước nhàu đã xác định được 2 glycoside mới và một iridoid mới có tên Citrifolinoside, được chứng minh là có tác dụng ức chế đối với quá trình chuyển hóa AP-1 và biến đổi tế bào trong dòng tế bào JB6 biểu bì của chuột.
Ngoài ra, các iridoid khác cũng được phân lập bao gồm deacetylasperuloside, dehydromethoxygaertneroside, epi -dihydrocornin, 6α-hydroxyadoxoside), citrifolinin B epimers,….
Các flavonol glycoside bao gồm rutin, narcissosidevà nicotifloroside.
Một số lignan đã biết và mới như 3,3′-bisdemethylpinoresinol, americanol A, Americanin A, axit americanoic A, morindolin, isoprincepin và balanophonin đã được phân lập.
Tương tự như các bộ phận khác của cây, quả cũng chứa phổ rộng 1-hydroxyanthraquinones mặc dù ở nồng độ thấp hơn nhiều.
Morindacin, trước đây được báo cáo là một iridoid mới từ quả nhàu gần đây đã được chứng minh là giống với borreriagenin
Các hợp chất dễ bay hơi chính là axit octanoic và hexanoic và 3-methyl-3-buten-1-ol; ngoài ra còn tìm thấy 1 lượng nhỏ các axit béo tự do khác, rượu, aldehyd và xeton, este, dấu vết của monoterpen và một loạt các hợp chất lưu huỳnh.\
Công dụng của nước ép trái nhàu
Tác dụng của nước ép trái nhàu trong y học cổ truyền
Trái nhàu được dùng làm thuốc để điều trị xương gãy, cắt sâu, vết bầm tím, vết loét và vết thương do nhiễm trùng da, cảm lạnh, sốt và các vấn đề sức khỏe do vi khuẩn khác gây ra
Nước cốt có tác dụng lợi tiểu, thải độc, lọc máu, làm mát gan,..
Tác dụng dược lý của nước ép trái nhàu
Tác nhân chống oxy hóa và bảo vệ DNA
Những lợi ích sức khỏe tiềm tàng khác nhau của quả nhàu đã được mô tả, đặc biệt là khả năng điều hòa miễn dịch và chống oxy hóa. Dạng nước ép trái noni được Liên minh Châu u phê duyệt, đã được chứng minh là có tác dụng chống oxy hóa ở các vận động viên, do đó làm tăng sức bền khi tập thể dục
Bảo vệ gan cấp do độc tính từ CCl4
Nước ép noni lên men tự nhiên (NJ) có chứa polyphenol, polysaccharides và một số khoáng chất vi lượng đã được chứng minh có tác dụng chống lại tổn thương gan cấp tính với carbon tetrachloride ở người sử dụng rượu bia thông qua quá trình cân bằng nội môi lipid, tình trạng chống oxy hóa, chuyển hóa rượu và phản ứng chống viêm. Việc sử dụng nước ép nhàu không chỉ làm giảm quá trình tạo mỡ mà còn điều chỉnh tăng quá trình oxy hóa β axit béo trong gan đồng thời đẩy nhanh quá trình thanh thải rượu thông qua việc tăng hoạt động ADH và ALDH ở gan
Giảm stress oxy hóa và độc tính ADN ở người hút thuốc lá nhiều
Một nghiên cứu ngẫu nhiên, mù đôi, kiểm soát giả dược khác đã được hoàn thành với 245 người nghiện thuốc lá nặng sử dụng nước ép nhàu trong 30 ngày liên tục
Căng thẳng oxy hóa do khói thuốc lá gây ra dẫn đến sự hình thành lipid hydroperoxide (LOOHs) và sản phẩm phân hủy của chúng là malondialdehyd (MDA), cả hai đều gây tổn thương oxy hóa cho DNA. Căng thẳng oxy hóa và hậu quả là peroxid hóa lipid cũng có vai trò tiềm tàng trong cơ chế bệnh sinh của hơn 30 bệnh khác liên quan đến hút thuốc, bao gồm rối loạn mạch máu não, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và tiểu đường.
Nước ép Noni cho thấy hiệu quả làm giảm nồng độ các gốc anion superoxide (SAR) và LOOH trong huyết tương ở những người nghiện thuốc lá nặng; cũng như làm giảm tổn thương oxy hóa DNA do khói thuốc lá gây ra nhờ vào khả năng tạo lớp bảo vệ kép chống lại tổn thương oxy hóa ở hạ lưu DNA và sự tấn công điện di trực tiếp hơn của các chất gây ung thư trong khói thuốc lá và các chất chuyển hóa của chúng.
Tác dụng này được tìm thấy không chỉ ở những người hút thuốc là mà còn được chứng minh trong nghiên cứu trên các đối tượng không hút thuốc trong môi trường bị ô nhiễm PAH, và những người tiếp xúc với khói thuốc thụ động.
Giảm cholesterol và điều hòa huyết áp
Trong dịch chiết nhàu có chứa 1 lượng lớn axit phenolic, bao gồm axit gentisic, axit p -hydroxybenzoic và axit chlorogen, có tác dụng ức chế quá trình tạo mỡ trong tế bào mỡ 3T3-L1 , ức chế hoạt động của yếu tố phiên mã ngược dòng biểu hiện PPAR-γ và cũng ức chế sự biểu hiện của leptin và điều hòa tăng cường protein adiponectin do đó làm giảm biểu hiện của các protein PPAR-γ và C/EBPα trong quá trình tạo mỡ. Nước ép nhàu còn làm tăng biểu hiện của các gen liên quan đến quá trình oxy hóa chất béo, chẳng hạn như lipase nhạy cảm với hormone (HSL).
Những phát hiện tổng thể chứng minh rằng nước ép noni có lợi cho hệ tim mạch bằng cách giảm tình trạng viêm trong cơ thể. Cũng có bằng chứng cho thấy nó có thể giúp giảm huyết áp. Nó dường như hỗ trợ duy trì huyết áp bình thường nhờ hoạt động chống oxy hóa và tác động tích cực lên quá trình viêm.
Giảm chỉ số đường huyết ở người tiểu đường tuýp II
Nước ép lên men của Morinda citrofolia cho thấy hiệu quả cải thiện đáng kể tình trạng đường huyết lúc đói, bình thường hóa giá trị HbA1c, tăng bài tiết insulin, cải thiện tình trạng cholesterol trong máu và giảm thông số viêm hs-CRP ở người mắc tiểu đường tuýp II. Cũng đã ghi nhận về đáp ứng tăng cân nặng; giảm biến cố tim mạch và nội mô ở những bệnh nhân được sử dụng nước ép nhàu.
Viên uống Hộ Tạng Đường với thành phần hoài sơn, Kỷ tử, mạch môn và trái nhàu, được biết đến là sản phẩm có tác dụng kiểm soát đường huyết và ngăn ngừa biến chứng tiểu đường và tim mạch. Hiện sản phẩm đang có giá 150.000/ hộp 30 viên được chịu trách nhiệm bởi Dược phẩm Đông Tây, là 1 sản phẩm tiêu biểu ứng dụng khả năng kiểm soát đường huyết của trái nhàu trong viên uống hỗ trợ sức khỏe.
Với chủ lực là dược liệu và xu hướng phát triển y học dân tôc, không khó hiểu khi trái nhàu được thấy trong thành phần của hầu hết các sản phẩm dành cho người tiểu đường khác như:
- An đường viên Domesco hộp 60 viên có tác dụng an đường huyết, trợ tim mạch, ngăn ngừa biến chứng tiểu đường nhờ tác dụng của thìa canh, nhàu, khổ qua và nghệ.
- Viên uống Bitabet của dược phẩm Hà Tây, với các thảo dược: mướp đắng; thìa canh, diệp hạ châu và đặc biệt là nhàu noni; là sản phẩm nổi tiếng trong việc hỗ trợ cho người tiểu đường
Giảm đau và cải thiện khả năng vận động
Một số nghiên cứu trên động vật cho thấy trái nhàu có khả năng chống viêm. Trên thực tế, một trong những cái tên truyền thống của noni ở Caribe là “thuốc giảm đau”. Trong số các nghiên cứu chống đau và chống viêm được công bố của nước ép noni có hai thử nghiệm lâm sàng nhãn mở chứng minh những lợi ích sức khỏe khớp tiềm năng
Thử nghiệm này bao gồm 90 bệnh nhân được chỉ định vào một trong ba nhóm điều trị: vật lý trị liệu tiêu chuẩn đơn thuần, TNJ đơn độc và điều trị kết hợp , phạm vi cường độ đau của nhóm này đã giảm xuống 0–4 (không đến rất vừa), với sự giảm đau hoàn toàn ở 60% bệnh nhân được ghi nhận cuối thử nghiệm
Nước ép nhàu đã có những cải thiện đáng kể về chất lượng cuộc sống ở bệnh nhân viêm khớp, bao gồm giảm thời gian đau viêm khớp; giảm mức độ nghiêm trọng của cơn đau. Khả năng vận động cũng như trạng thái tâm lý được cải thiện.
Hoàng Thống Phong – Xua tan nỗi lo cho người bệnh Gout
Hoàng Thống Phong với các thành phần quen thuộc, được biết đến khá phổ biến với công dụng hỗ trợ điều trị cho những bệnh nhân bị bệnh gout. Thành phần nhàu có tác dụng giảm đau hiệu quả, giảm viêm tại các khớp, nhuận tràng, lợi tiểu, hoạt huyết và tăng cường sức khỏe miễn dịch cho bệnh nhân.
Một sản phẩm khác có thể kể đến với vai trò giảm đau của nhàu là viên Gout Gusdocin hay Viên xương khớp Vương Hoạt của Dược Phẩm FOBIC
Dung dịch 10% trái nhàu cô đặc đông lạnh xay nhuyễn trong nước uống của chuột làm giảm độ nhạy cảm đau tương đương với thuốc giảm đau trung ương tramadol
Một số báo cáo có đề cập đến tác dụng giảm đau bụng kinh của loại nước uống này, tuy nhiên cơ sở dữ liệu và bằng chứng chưa đầy đủ; nó vẫn trở thành 1 đối tượng tiềm năng để khám phá trong tương lai như 1 liệu pháp giảm đau bụng kinh an toàn và không gây những rối loạn như các thuốc tây.
Cung cấp dinh dưỡng và Tăng sức bền thể chất
Một số người dân đảo Thái Bình Dương tin rằng ăn trái noni chín sẽ tiếp thêm sinh lực cho cơ thể trong những chuyến đi đánh cá dài ngày và những chuyến đi biển.
Trong mỗi 100 gram nước ép noni nguyên chất có chứa khoảng: 15 calo; 3,5 gram carbohydrat; 1,5 gram đường; 34 miligam vitamin C (15 phần trăm DV)
Quả nhàu cũng cung cấp một lượng nhỏ vitamin B, folate, canxi và kali, ngoài ra còn có một số axit béo và axit amin (serine, arginine và methionine) và các chất chống oxi hóa tự nhiên.
Việc sử dụng nước ép nhàu trong ba tuần ở những vận động viên thi đấu thể thao cho thấy hiệu suất vận động tăng lên; tăng sức bền, thời gian mệt mỏi trung bình tăng 21% đi kèm với mức giảm phát quang hóa trung bình trong máu (một dấu hiệu của quá trình oxy hóa lipid) là 25% những người tham gia thử nghiệm
Chống viêm và tăng cường miễn dịch
Tác dụng chống viêm
Morinda citrifolia linn có khả năng chống viêm vì nó đảo ngược các thông số gây viêm như phù nề, di chuyển bạch cầu và cảm giác đau.(Noni-PLS) trong các mô hình sinh học của quá trình viêm
Dịch chiết của cây cho thấy khả năng ức chế phản ứng viêm tương tự khi so sánh với các thuốc chống viêm phổ biến như: aspirin, indomethacin và celebre. Nước ép nhàu thể hiện đặc tính ức chế COX-2 mạnh hơn so với trên COX-1; cho thấy tiềm năng trở thành liệu pháp thay thế thuốc an toàn không gây tác dụng phụ
Tăng cường miễn dịch
Hoạt động điều chỉnh miễn dịch của nước ép nhàu cũng được quan sát thấy ở những con chuột thí nghiệm, biểu hiện ở sự ức chế sản xuất interleukin-4 được kích thích bằng mitogen và kích thích thành phần tế bào T và tế bào B trong tế bào lách và tế bào dịch tiết phúc mạc
Trong ống nghiệm, Nước ép của trái nhàu có khả năng kích hoạt cannabinoid 2 (CB2), nhưng ức chế thụ thể cannabinoid 1 (CB1) theo cách phụ thuộc vào nồng độ, đồng thời làm giảm sản xuất IL-4.
Thí nghiệm xác minh được thực hiện với 12 tình nguyện viên viên trong vòng 8 tuần. Các dấu hiệu sinh tồn, nồng độ malondialdehyd (MDA) trong huyết thanh, nồng độ interleukin 2 (IL-2) và hoạt động của tế bào tiêu diệt tự nhiên (NK) ex vivo được đo trước và sau giai đoạn can thiệp. Các thống kê sau đó cho thấy mức MDA trung bình đã giảm đáng kể do stress oxy hóa giảm. Đồng thời, nồng độ IL-2 trung bình và hoạt tính NK đều tăng khoảng 30%.
Đáng chú ý, đặc tính chống oxy hóa của nước ép nhàu cũng tham gia vào hoạt động điều hòa miễn dịch thông qua các chất oxy phản ứng (ROS) có vai trò như 1 chất truyền tin thứ cấp trong việc truyền tín hiệu tế bào
Kim Miễn Khang Platinum của Dược phẩm Á âu với thành phần chính là Cao quả nhàu, Sói rừng, Nhũ hương, Bạch Thược, Hoàng bá, L-Carnitine,…; được biết tới là 1 sản phẩm cải thiện triệu chứng liên quan đến bệnh tự miễn bằng cách tăng cường miễn dịch, giảm triệu chứng và ức chế các biểu hiện viêm, sưng, đau,..
Tác dụng kháng khuẩn
Acubin, L-asperuloside và alizarin có trong trái nhàu, cũng như một số hợp chất anthraquinone khác trong rễ noni, đều là tác nhân kháng khuẩn đã được biết tới.
Các hợp chất này đã được chứng minh là chiến đấu chống lại các chủng vi khuẩn truyền nhiễm như Pseudomonas aeruginosa, Proteus morgaii, Staphylococcus aureus, Baciillis subtilis, Escherichia coli, Salmonella và Shigela.
Gần đây, Duncan đã chứng minh rằng scopoletin, có trong Noni, có tác dụng ức chế hoạt động của E coli, ức chế tình trạng loét dạ dày do Hp và các biến chứng nguy hiểm trên tiêu hóa.
Trong cuộc họp Hóa học quốc tế của Hiệp hội khu vực Thái Bình Dương ở Honolulu, Saludes và các đồng nghiệp từ Philippines, đac báo cáo về khả năng giết chết vi khuẩn Mycobacterium của nước ép noni. Chiết xuất trái nhàu cho hiệu quả giết chết 89 % vi khuẩn trong ống nghiệm, gần như có hiệu quả như thuốc chống lao hàng đầu, rifampcin ở cùng nồng độ. Kết quả này đã chứng minh tiềm năng kháng sinh của các hợp chất thu được từ lá noni.
Tác dụng chống ung thư
Nước ép trái cây Morinda citrifolia (noni) chứa một chất giàu polysaccharide (noni-ppt) có hoạt tính chống ung thư trong mô hình ung thư biểu mô phúc mạc phổi Lewis và nâng cao đáng kể thời gian sống sót.
Nước nhàu có thể ngăn chặn sự phát triển của khối u thông qua việc kích hoạt hệ thống miễn dịch của vật chủ; kích thích giải phóng một số chất trung gian từ tế bào bao gồm yếu tố hoại tử khối u-α (TNF-α), interleukin-1β (IL-1β), IL-10, IL-12 p70, interferon- γ (IFN-γ) và oxit nitric (NO), nhưng không có tác dụng lên IL-2 và ức chế giải phóng IL-4.
Các tác dụng khác
Joseph Betz, một nhà hóa học nghiên cứu trong bộ phận sản phẩm tự nhiên của FDA, Trung tâm An toàn Thực phẩm và Dinh dưỡng ứng dụng đã báo cáo rằng quả khô có hoạt động kích thích cơ trơn và tác dụng histaminergic.
Ngoài ra, người ta cũng tìm thấy tác dụng của nước nhàu trong việc kiểm soát cân nặng; ngăn ngừa loãng xương ở phụ nữ và giảm tình trạng viêm nướu,..
Những ứng dụng trong đời sống của nước ép trái nhàu
Giá trị thương mại của nước ép trái nhàu
Các sản phẩm nước ép nhàu đã được thương mại hóa ở Mỹ từ những năm 1990 khi nước ép này được quảng cáo rầm rộ như một loại đồ uống tốt cho sức khỏe. Năm 1992, một dạng quả khô đã được đưa vào Hoa Kỳ bởi Herbert Moniz của Herb’s Herbs, người đã sản xuất cả chất bổ sung dạng bột và viên nang.
Nước ép nhàu được bán rộng rãi trên sàn thương mại của Hoa Kỳ kể từ ngày 1 tháng 7 năm 1996 dưới dạng thực phẩm bổ sung, cũng như ở Canada, Nhật Bản, Úc, Mexico, Na Uy và Hồng Kông.
Sự chấp thuận của Cộng đồng Châu u về nước ép Noni như một Thực phẩm Mới vào năm 2003, dựa trên việc xem xét dữ liệu về độc tính có sẵn tại thời điểm đó
Tính đến tháng 10 năm 2005, Ủy ban Châu u đã nhận được hơn 25 thông báo coi nước ép Noni là một thành phần thực phẩm mới trên cơ sở công bố tương đương.
Trong chục năm đầu tiên tiếp thị thương mại, hơn 106 triệu lít Nước uống Tahitian Noni ® (Morinda, Inc., American Fork, UT, USA) đã được tiêu thụ tại hơn 80 quốc gia. Nước ép Noni là một trong những thực phẩm nguyên chất đầu tiên được phê duyệt theo quy định thực phẩm mới năm 1997 của Liên minh Châu u. Chính phủ Trung Quốc cũng đã phê duyệt một nguồn nước ép noni là một nguồn tài nguyên mới an toàn và đã phê duyệt nó như một loại thực phẩm chức năng có thể tăng cường khả năng miễn dịch.
Với nhiều lý do thúc đẩy, loại trái cây này đã trở thành một cỗ máy kiếm tiền khá lớn, đại diện cho ngành công nghiệp trị giá 3 tỷ USD.
Một nhà nghiên cứu bệnh học thực vật, Scot Nelson, từ Đại học Hawaii thuộc Trường Cao đẳng Nông nghiệp Nhiệt đới và Nhân lực Manoa, tuyên bố với mức giá khoảng 1 USD mỗi ounce chất lỏng, noni chịu trách nhiệm cho “một trong những lợi nhuận biên lợi nhuận cao nhất thế giới đối với đồ uống nước trái cây”.
Tại Việt Nam, Nước ép trái nhàu Vĩnh Tiến; Nước nhàu lên men Noni Juice; Nước ép trái nhàu xuất khẩu Hàn Quốc HanVina,… là những thương hiệu đươc ưa chuộng và sử dùng rộng rãi,…
Ứng dụng sức khỏe từ nước ép nhàu
Các sản phẩm có nguồn gốc từ lá và quả đang được bán dưới dạng viên nang, trà và nước ép là chủ yếu; ngoài ra xu hướng hiện nay người ta thường sử dụng tinh chất trái nhàu để thêm vào các sản phẩm làm đẹp với công dụng chống oxi hóa và ngăn ngừa láo hóa, chống viêm và làm sáng da
Nước ép có thể được thanh trùng hoặc thu được bằng quá trình lên men; một số nước ép Noni được tạo hương vị bằng cách phối hợp cùng các loại nước ép trái cây khác để làm cho sản phẩm ngon miệng hơn.
Nước ép trái cây nhu cầu cao trong y học thay thế cho các loại bệnh khác nhau như viêm khớp, tiểu đường, huyết áp cao, đau cơ và đau, khó khăn kinh nguyệt, đau đầu, bệnh tim , tiêu hóa kém, xơ vữa động mạch, các vấn đề về mạch máu và nghiện ma túy.
Mặc dù các bằng chứng khoa học còn hạn chế nhưng có một số bằng chứng giai thoại để điều trị thành công cảm lạnh và cúm.
Nhầ nguyên cứu Allen đã báo cáo một số thông tin mở rộng về các đặc tính dân tộc học của Noni. Ông nói rằng trái cây được sử dụng làm chất khử trùng và Emmenagogue. Đây là một trong những bài báo sớm nhất về lợi ích dược liệu của Noni.
Cách làm nước ép trái nhàu
Phần lớn nước ép thương mại của trái nhàu được tạo ra bằng cách lên men trái cây tươi, được dùng như 1 loại nước cung cấp vitamin và năng lượng, tăng cường sức khỏe và giải khát.
Tuy nhiên hiệu quả của nước ép nhàu có thể khác nhau và thay đổi theo nồng độ,, thành phần hoạt tính sinh học phổ biến trong các sản phẩm lên men, tác động thanh trùng đối với các hợp chất hoạt tính sinh học này và thông số kỹ thuật liên quan đến nguồn nước ép được lên men, thời gian và thời gian thanh trùng.
Ngoài việc sử dụng các loại nước ép bán sẵn ngoài thị trường, bạn cũng có thể tham khảo 2 cách làm nước ép quả nhàu đơn giản sau đây:
- Cách 1: Trái nhàu ngâm với mật ong; đường phèn hoặc rượu; thường cho nước cốt sau 2 tuần – 1 tháng.
- Cách 2: Nếu muốn sử dụng luôn; bạn có thể sử dụng máy say sinh tố hoặc máy ép hoa quả để thu được nước cốt nhàu nguyên chất nhanh chóng.
Nước ép nhàu lên men
Người ta thường ứng dụng vi sinh để lên men trái cây với mong muốn kiểm soát đươc quy trình chất lượng cũng như đặc tính của sản phẩm.
Nước ép trái cây M. citrifolia lên men không hạt từ Đài Loan cho thấy tiềm năng sản xuất men vi sinh được tạo ra bằng cách cho nước ép M. citrifolia (làm chất nền thô) phản ứng với vi khuẩn axit lactic ( Lactobacillus casei và Lactobacillus plantarum ) hoặc vi khuẩn Bifido ( Bifidobacteria longum ).
Ngoài nước ép trái cây, noni còn được làm thành da trái cây. Nó được làm từ bột giấy đã khử nước và lá nghiền nát của trái cây và có thể được tìm thấy trong các loại thuốc và mỹ phẩm tự nhiên.
Thành phần trong thực phẩm chức năng
Mặc dù lợi ích sức khỏe của trái nhàu đã được biết và sử dụng thường xuyên trong nhiều năm qua, nhưng các vấn đề an toàn và hàm lượng chưa được rõ ràng, nên mặc dù là tác nhân điều trị tiềm năng, chúng hầu hết đươc sử dụng ở dạng thực phẩm bổ sung.
Noni cũng có thể được tìm thấy ở dạng bột, viên nén, chiết xuất hoặc dạng viên nang, 1 mình hoặc kết hợp với các thành phần khác với mục đích hỗ trợ điều trị, cải thiện triệu chứng và bảo vệ sức khỏe; phù hợp cho nhiều loại bệnh, đặc biệt là tiểu đường, mỡ máu và người nghiện thuốc lá nặng
Quả khô, bột và trà
Được bổ sung như 1 chế độ dinh dưỡng bổ sung cho người già và người hoạt động thể thao,…
Những lưu ý khi sử dụng nước ép trái nhàu
Tác hại của nước ép trái nhàu
Trong quả nhàu có chứa một lượng kali lớn, có thể gây sinh non, ngộ độc thai kỳ, thai bị dị tật bẩm sinh, thậm chí là sảy thai trong 3 tháng đầu của thai kỳ.
Quả nhàu có tác dụng hạ huyết áp nên người bệnh bị huyết áp thấp không nên sử dụng loại quả này quá thường xuyên.
Vị chua của nước nhàu có thể gây đau dạ dày, ợ chua, trào ngược dạ dày khi bạn ăn loại quả này lúc đói.
Dịch ép trái nhàu có chứa anthraquinone, các hợp chất được cho là gây độc cho gan và gây ung thư. Đã có một số báo cáo được xác nhận về tổn thương gan, bao gồm viêm gan và suy gan, do tiêu thụ quá nhiều loại nước này.
Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ hiện khuyên không nên sử dụng nước ép noni ở những người mắc bệnh gan, bao gồm viêm gan C mãn tính và viêm gan B.
Trái nhàu kỵ với gì?
Nước ép noni cũng chứa nhiều kali và những người mắc bệnh thận, tim và gan cũng như những người dùng thuốc lợi tiểu tiết kiệm kali, thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACE) hoặc thuốc ức chế thụ thể angiotensin (ARB) nên tránh dùng
Trong trường hợp người có rối loạn chảy máu hoặc đang dùng thuốc làm loãng máu như Coumadin (warfarin) hoặc Plavix (clopidogrel), nên tránh sử dụng noni vì nó có thể làm chậm quá trình đông máu hơn nữa
Nước nhàu cũng có thể tương tác với các loại thuốc và phương pháp điều trị khác, chẳng hạn như phenytoin, men gan UGT, hóa trị và cả xạ trị
Do thiếu nghiên cứu về độ an toàn, không nên sử dụng noni cho phụ nữ mang thai, bà mẹ cho con bú hoặc trẻ em.
Các chuyên gia lưu ý rằng lượng khuyến nghị hàng ngày là 30 mL.
Cách sử dụng nước cốt trái nhàu hiệu quả
Nước cốt trái nhàu được sử dụng từ xa xưa như 1 bài thuốc dân gian có tác dụng lương huyết; thanh nhiệt; giảm mỡ máu đặc biệt rất tốt cho người tiểu đường.
Quả nhàu phơi khô đem đun sôi, để nguội có thể sử dụng thay nước hàng ngày đối với người tiều đường. Để hiệu quả nên sử dụng vào trước các bữa ăn 30 phút. Nước nhàu có tác dụng hỗ trợ và giảm thiều tác dụng phụ của các thuốc tiểu đường tây Y.
Sử dụng kiên trì thành các đợt, mỗi đợt kéo dài 3 thàng; nghỉ 3 tháng rồi lại tiếp tục sử dụng.
Nước cốt nhàu phát huy tác dụng tốt nhất khi dùng nguyên chất, tuy nhiên loại nước này thường có vị chua, chát và để lại đắng khá mạnh trong họng, nên nếu chưa quen, có thể pha cùng mật ong, nước táo hoặc thơm ép hoặc chỉ đơn giản là pha loãng hay thêm một ít đá.
Nước ép trái nhàu bán ở đâu? Giá bao nhiêu?
Nhàu tươi thường có giá dao động từ 80-110 nghìn đồng/ kg tuy nhiên thường ít thây; thường nhàu sẽ được bán ở dạng đã phơi khô, giá trung bình tù 170-220 nghìn đồng mỗi kg tùy vào từng thời điểm.
Hiện nay do ứng dụng và giá trị của mình, các sản phẩm từ nước ép trái nhàu được bán rộng rãi tại các siêu thị, nhà thuốc, của hàng thực phẩm và sản thương mai. Tùy mục đích sử dụng bạn có thể lựa chọn điểm mua phù hợp.
Với các sản phẩm dùng cho sức khỏe, nên đến các nhà thuốc uy tín để được hỗ trợ và tư vấn, không tự ý mua sử dụng.